Διαρροή email: Στο κάδρο και η Singular Logic
Χρόνος ανάγνωσης: 7 λεπτά
Διαρροή email: Στο κάδρο και η Singular Logic
Οι ευθύνες της εταιρείας που ανέλαβε τον περασμένο Ιανουάριο με συνοπτικές διαδικασίες και απευθείας ανάθεση «την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου»
- Στις 25 Ιανουαρίου 2024, το υπουργείο Εσωτερικών ενέκρινε δέσμευση πίστωσης 1.612.000 ευρώ και την επόμενη ημέρα, 25 Ιανουαρίου 2024, κάλεσε την εταιρεία «SINGULARLOGIC A.E.» να πάρει τη δουλειά.
- Τι προβλέπει η σύμβαση: Οι Data Journalists φέρνουν στο φως τα ψιλά γράμματα της συμφωνίας.
- Το μέγα ερώτημα: Γιατί ο εισαγγελέας δεν κάλεσε την εταιρεία να δώσει εξηγήσεις «για τις διασφαλίσεις του ψηφιακού περιβάλλοντος που έχει δημιουργήσει»;
- Γιατί ο ιδρυτής της εταιρείας Ανδρέας Δρυμιώτης βασικός υποστηρικτής και «διαφημιστής» του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη χαρακτήρισε πρόσφατα «οπισθοδρομική» την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα που ξεκίνησε έρευνα για τη διαρροή;
- Η εξαγορά της Singular Logic από την Space Hellas που ανήκει στην οικογένεια του Σπύρου Μανωλόπουλου o οποίος φέρεται να διατηρεί στενότατες σχέσεις με την οικογένεια Μητσοτάκη εδώ και δεκαετίες.
- Η Singular Logic έχει τα τελευταία χρόνια υπογράψει 712 συμβάσεις με το Δημόσιο και η Space Hellas 1.373, με βάση τις καταχωρήσεις στο ΕΣΗΔΗΣ.
Του Άρη Χατζηγεωργίου
Στο κάδρο των ευθυνών για το σκάνδαλο της διαρροής προσωπικών δεδομένων χιλιάδων ψηφοφόρων Ελλήνων του εξωτερικού, τίθεται εκ των πραγμάτων η πανίσχυρη εταιρεία Singular Logic, ο μόνιμος εδώ και 40 χρόνια διαχειριστής των εκλογών στην Ελλάδα.
Η εταιρεία που δημιουργήθηκε αρχικά ως ΔΕΛΤΑ από τον μηχανικό Ανδρέα Δρυμιώτη, βασικό υποστηρικτή και «διαφημιστή» τα τελευταία χρόνια του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι εκείνη που ανέλαβε τον περασμένο Ιανουάριο με συνοπτικές διαδικασίες και απευθείας ανάθεση «την παροχή υπηρεσιών ανάπτυξης λογισμικού για την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου και την υποστήριξη της εκλογική διαδικασίας».
Στις 25 Ιανουαρίου 2024, το υπουργείο Εσωτερικών ενέκρινε δέσμευση πίστωσης 1.612.000 ευρώ «για την πληρωμή ισόποσης δαπάνης σε βάρος της πίστωσης του προϋπολογισμού εξόδων του Υπουργείου Εσωτερικών ειδικός φορέας 1007 206, ΑΛΕ 2420903001, οικ. έτους 2024, προκειμένου να καλυφθεί η δαπάνη για την παροχή υπηρεσιών ανάπτυξης λογισμικού για την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου και την υποστήριξη της εκλογικής διαδικασίας».
Την αμέσως επόμενη μέρα, στις 26/1/24 εκδόθηκε η απόφαση από την Υπηρεσιακή Γραμματέα του Υπουργείο Εσωτερικών με την οποία «προσκαλεί την εταιρεία με την επωνυμία «SINGULAR LOGIC AΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ», με διακριτικό τίτλο «SINGULARLOGIC A.E.», «να καταθέσει οικονομική προσφορά, μέσω ΕΣΗΔΗΣ (Α/Α 332253), για την παροχή υπηρεσιών ανάπτυξης λογισμικού – επέκτασης ΟΣΥΕΔ (σσ πρόκειται για την ηλεκτρονική πύλη καταχώρισης υποψηφίων στις εκλογές) για την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου και την υποστήριξη της εκλογικής διαδικασίας».
ΕΓΓΡΑΦΟ PDF ΕΔΩ
Στην απόφαση σημειώνεται ότι πρόκειται για απευθείας ανάθεση «κατ’ εξαίρεση άνω του ορίου των 30.000 ευρώ, βάσει της νομοθεσίας για την πραγματοποίηση δαπανών σχετικών με τη διεξαγωγή εκλογών». Υπενθυμίζεται ότι η απευθείας ανάθεση είναι ο τρόπος με τον οποίο μονίμως ανατίθεται η συλλογή και μετάδοση των εκλογικών αποτελεσμάτων από την Singular Logic. Υπήρχαν μάλιστα περιπτώσεις στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν που οι κυβερνήσεις δικαιολογούσαν αυτή την απευθείας ανάθεση με το επιχείρημα ότι οι προκηρύχθηκαν εκλογές πρόωρα και αυτό δεν επέτρεπε να γίνει διαγωνισμός για επιλογή αναδόχου. Το παράδοξο είναι, όμως, ότι το ίδιο ίσχυε και για εκλογικές αναμετρήσεις που ανακοινώθηκαν με την πλήρη συμπλήρωση της θητείας κάποιας κυβέρνησης και όχι διότι ο εκάστοτε πρωθυπουργός αποφάσισε πρόωρη διεξαγωγή.
Οι προδιαγραφές
Η απόφαση του υπουργείου Εσωτερικών είχε ένα Παράρτημα με τις λειτουργικές προδιαγραφές των παραδοτέων, τόνιζε ότι η πρόσκληση απευθύνεται σε έναν οικονομικό φορέα (την Singular Logic) και ότι «δεν λαμβάνονται υπόψη προσφορές οικονομικών φορέων που δεν προσκλήθηκαν να υποβάλουν προσφορά». Στη συνέχεια, περιέγραφε τα βασικά υποσυστήματα τα οποία θα έπρεπε να αναπτυχθούν και αφορούν στα κεφάλαια:
- >Αιτήσεις Επιστολικής Ψήφου (στα παραδοτέα τονίζεται ότι το σύστημα Υποβολής Αιτήσεων Επιστολικής Ψήφου από Εκλογείς θα έπρεπε να είναι έτοιμο στις 09/02/2024, δηλαδή δύο εβδομάδες μετά την ανάθεση)
- >Διαχείριση Επιστολικής Ψήφου
- >Επέκταση και προσαρμογή Υποσυστημάτων ΟΣΥΕΔ για υποστήριξη Επιστολικής Ψήφου
- >Πύλη Υποστήριξης Επιστολικής Ψήφου για AMEA
- >Πύλη Υποψηφιοτήτων για Ευρωεκλογές
- >Υποσύστημα Μητρώου Εκλογικών Καταστημάτων
- >Προσαρμογή των Υποσυστημάτων ΟΣΥΕΔ για την υποστήριξη Εκκαθάρισης Εκλογικών Καταλόγων
- >Επέκταση Υποσυστήματος Εκλογικών Καταλόγων
- >Εκπαίδευση Χειριστών του Συστήματος (20 ώρες μέσω τηλεκπαίδευσης)
- >Εγχειρίδια Χρήσης – Κώδικας
Μέσα στην ανάπτυξη των υποσυστημάτων, διακρίνονται πολλά παραδοτέα, όπως:
- -«Δημιουργία εφαρμογής για υπαλλήλους του Υπουργείου Εσωτερικών για την αναζήτηση πληροφοριών εκλογέων στον βασικό και στους Ειδικούς Καταλόγους αλλά και των Αιτήσεων που έχουν υποβάλει στα υποσυστήματα Αιτήσεων Ειδικών καταλόγων»
- -«Επέκταση των αναγκαίων Υποσυστημάτων ώστε να υποστηρίζουν: · την εξαγωγή αρχείων excel με την απαιτούμενη πληροφορία για την παραγωγή του Εκλογικού Υλικού · την κατανομή των Εκλογέων – Εκλογικών Τμημάτων Επιστολικής Ψήφου σε μεταφορικές Εταιρείες · την εξαγωγή των απαραίτητων δεδομένων των Εκλογέων (στοιχεία Εκλογέα και Διεύθυνση Αποστολής Εκλογικού Υλικού) σε αρχεία excel για να αξιοποιηθούν από τις μεταφορικές εταιρείες για την Αποστολή του Εκλογικού Υλικού · την εισαγωγή στη βάση του ΟΣΥΕΔ του κωδικού της μεταφορικής εταιρείας για την παρακολούθηση της αποστολής του Εκλογικού Υλικού ανά Εκλογέα (με την προϋπόθεση ότι θα παρέχονται από τις μεταφορικές εταιρείες) · αποστολή ενημερωτικού μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) προς τον κάθε εκλογέα για την ενημέρωσή του για την αποστολή του Εκλογικού Υλικού που τον αφορά, καθώς και της ιστοσελίδας της μεταφορικής εταιρείας και του κωδικού για την παρακολούθηση της πορείας Αποστολής»
Μέσα στην συγκεκριμένη αναλυτική και πολυσέλιδη απόφαση για την απευθείας ανάθεση και τις προδιαγραφές της, δεν υπάρχει καμία αναφορά σε θέματα Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων και GDPR. Αυτό, προφανώς, δεν σημαίνει ότι η πρόσβαση στα πολύτιμα δεδομένα που συλλέγονται θα μπορούσε να μην είναι ελεγχόμενη και επιτρεπτή μόνον σε πρόσωπα που είναι εξουσιοδοτημένα. Επίσης, όσοι διαχειρίζονται τέτοιες βάσεις δεδομένων, γνωρίζουν ότι υπό κανονικές συνθήκες, κάθε κίνηση επεξεργασίας στοιχείων, ακόμη και μια απλή εκτύπωση, καταγράφεται αφήνοντας ίχνη για το ποιός την υλοποίησε.
Η εγγραφή των Ελλήνων του εξωτερικού για να συμμετέχουν στις επικείμενες Ευρωεκλογές ξεκίνησε στα μέσα Φεβρουαρίου μέσω της ηλεκτρονικής διεύθυνσης epistoliki.ypes.gov.gr. Στην διάρκεια της εγγραφής, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ταυτοποιηθεί μέσω taxisnet αλλά και με στοιχεία διαβατηρίου ενώ η πλατφόρμα του ζητά να δηλώσει email προκειμένου να λάβει μηνύματα για να επιβεβαιώσει την εγγραφή του. Εννοείται ότι μέσω αυτής της διαδικασίας, το υπουργείο Εσωτερικών μπορεί να δημιουργήσει μια νέα βάση δεδομένων η οποία δεν σχετίζεται με την βάση της ΑΑΔΕ.
Γιατί δεν κλήθηκαν από τον εισαγγελέα;
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι μέχρι και σήμερα, το βαρύ όνομα της Singular Logic (αλλά και της εταιρείας Space Hellas που την εξαγόρασε το 2021) δεν αναφέρεται στα δημοσιεύματα και τις πληροφορίες για την Εισαγγελική έρευνα που διέταξε ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών στις αρχές Μαρτίου. Η ποινική προκαταρκτική έρευνα θα αφορά την τέλεση αδικημάτων όπως η παραβίαση της νομοθεσίας για τα προσωπικά δεδομένα καθώς και η παραβίαση υπηρεσιακού απορρήτου. Και σε αυτή τη βάση, η Singular Logic θα πρέπει να δώσει διευκρινίσεις για τις διασφαλίσεις του ψηφιακού περιβάλλοντος που έχει δημιουργήσει.
Λίγες ώρες πριν την εντολή για την Εισαγγελική έρευνα, το θέμα είχε κινήσει η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) με μια συνοπτική ανακοίνωση: «Προς απάντηση ερωτημάτων που έχουν τεθεί από Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για τη φερόμενη αποστολή ανεπιθύμητης ηλεκτρονικής επικοινωνίας από ευρωβουλευτή σε απόδημους Έλληνες ενόψει των Ευρωεκλογών, η Αρχή ανακοινώνει ότι, κατόπιν και της υποβολής μεγάλου αριθμού σχετικών καταγγελιών, κίνησε άμεσα διαδικασία εξέτασης του θέματος».
Το άρθρο προτού πάρει τη δουλειά
Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο Ανδρέας Δρυμιώτης, ως γκουρού της Πληροφορικής, υποστηρικτής της κυβέρνησης Μητσοτάκη και τακτικός αρθρογράφος της εφημερίδας «Καθημερινή» έχει στο πρόσφατο παρελθόν χαρακτηρίσει «οπισθοδρομική» την Αρχή Προστασίας ΔΠΧ.
Το τελευταίο εκτενές του άρθρο, μάλιστα, εμφανίζεται στις 14/1/2024, δηλαδή λίγο πριν η Singular Logic πάρει την απευθείας ανάθεση, και έχει τίτλο «Πώς πυροβολούμε τα πόδια μας…και μετά δεν μπορούμε να τρέξουμε». Ο κ. Δρυμιώτης ξεκινά μια αφήγηση, λέγοντας ότι η ΑΠΔΠΧ αποτελεί την κλασικότερη εφαρμογή της παραπάνω παροιμίας, λεγοντας ότι είναι η Αρχή «η οποία από υπερβολικό ζήλο βλέπει τα πάντα και παντού σαν «προσωπικά δεδομένα».
Η απάντηση και η ανταπάντηση
Πάντως, η ΑΠΔΠΧ, απάντησε στο άρθρο του κ. Δρυμιώτη και η απάντησή της δημοσιεύθηκε στην «Καθημερινή της Κυριακής» της 21/1/2024. Σε δικό του σημείωμα, ο κ. Δρυμιώτης ανταπαντά στις 28/1 αφήνοντας και μια αιχμή στην εφημερίδα που τον φιλοξενεί:
«Στο φύλλο της «ΚτΚ» της 21.1.2024 δημοσιεύθηκε επιστολή – απάντηση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων σε άρθρο μου, που δημοσιεύθηκε στις 14.1.2024, με τίτλο «Πώς πυροβολούμε τα πόδια μας…». Στην επιστολή της Αρχής απάντησα με τις δικές μου θέσεις τις οποίες έγκαιρα απέστειλα στην εφημερίδα, με την παράκληση να δημοσιευτούν μαζί τα δύο κείμενα. Για δικούς της λόγους η εφημερίδα δημοσίευσε την απάντηση της Αρχής στην έντυπη έκδοση και την απάντησή μου στην ηλεκτρονική έκδοση. Για την αποκατάσταση της συμμετρικής πληροφόρησης, το σημερινό κείμενό μου περιλαμβάνει την απάντησή μου επαυξημένη με πρόσθετα στοιχεία».
Η επαυξημένη απάντηση ξεκινά ως εξής: «Ήμουν απολύτως βέβαιος ότι η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων θα απαντούσε στο κείμενό μου. Πάντοτε το κάνει. Συνήθως τα κείμενά της είναι γεμάτα από νομικά επιχειρήματα, τα οποία σπανίως απαντούν στην ουσία»… Στο μεταξύ, πάντως, η Singular Logic είχε αναλάβει την υλοποίηση της προμήθειας για την επιστολική ψήφο.
Αμυντικά συστήματα και οικογενειακές σχέσεις
Όπως προαναφέραμε, η Singular Logic, εξαγοράστηκε από έναν άλλο μεγάλο προμηθευτή του Δημοσίου, την εταιρεία Space Hellas που έχει και ευρύτατη ενασχόληση με αμυντικά συστήματα. H Space Hellas ανήκει στην οικογένεια του Σπύρου Μανωλόπουλου o οποίος φέρεται να διατηρεί στενότατες σχέσεις με την οικογένεια Μητσοτάκη εδώ και δεκαετίες. Με βάση τις καταχωρήσεις στο ΕΣΗΔΗΣ, η Singular Logic έχει τα τελευταία χρόνια υπογράψει 712 συμβάσεις με το Δημόσιο και η Space Hellas 1.373.
Η αρχική εταιρεία Δελτα Πληροφορική είχε δημιουργηθεί το 1984 από τον Ανδρέα Δρυμιώτη μαζί με την τότε Τράπεζα Πίστεως και τον Ομιλο Δοξιάδη. Εξελίχθηκε σε Δελτα Singular, απορροφήθηκε από την Alpha Bank το 2005 ενώ αργότερα εντάχθηκε στον όμιλο MIG του Ανδρέα Βγενόπουλου. Ο ίδιος ο κ. Δρυμιώτης καλείται συχνά και μιλά για την εμπειρία του από την μετάδοση εκλογικών αποτελεσμάτων σε 40 διαφορετικές αναμετρήσεις, η οποία ξεκίνησε με τις εκλογές του 1981 που έφεραν το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου στην εξουσία.
Δύο εβδομάδες πριν από τα Τέμπη
Οσο για την επιστολική ψήφο, εξαγγέλθηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη σε μια πανηγυρική εκδήλωση για τα επιτεύγματα του gov.gr στις 14 Φεβρουαρίου 2023, δύο εβδομάδες πριν τα Τέμπη, με τα εξής λόγια: «Συζητούσα με την Εσθονή πρωθυπουργό η οποία μου έλεγε ότι έχει εκλογές στις αρχές Μαρτίου. Στην Εσθονία, οι μισοί –το τονίζω, οι μισοί– πολίτες ψηφίζουν ηλεκτρονικά. Με απόλυτα διασφαλισμένα και ασφαλή συστήματα. Θεωρώ αδιανόητο ότι αυτό δεν θα μπορούσε ή δεν θα έπρεπε να γίνεται στη χώρα μας, τουλάχιστον γι’ αυτούς οι οποίοι ζουν εκτός Ελλάδας, για να μπορούν να ψηφίζουν από το εξωτερικό όλοι όσοι είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους».
Είναι προφανές ότι ο Ανδρέας Δρυμιώτης ήταν βασικός υποστηρικτής της ιδέας όπως γράφει ο ίδιος σε άρθρο του για τις ευρωεκλογές που δημοσιεύθηκε, μάλιστα, στις 17/3/24 και ενώ ήδη είχε ξεσπάσει το σκάνδαλο με την διαρροή των προσωπικών δεδομένων:
«Είμαι πραγματικά περήφανος γιατί με άρθρο μου στη στήλη αυτή («Ευρωεκλογές 2024: μια μοναδική ευκαιρία» – 23/7/2023) ανέδειξα την ευκαιρία και μάλιστα υπέδειξα και τη διαδικασία για την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου στις ευρωεκλογές, ώστε να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα για την καθολική εφαρμογή της. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε στις 30 Νοεμβρίου 2023 την πρόθεσή της για την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου στις ευρωεκλογές.
Πυρ στην αντιπολίτευση
Αυτή είναι πράγματι η σημαντικότερη τομή στη διαδικασία. Είναι ντροπή για το πολιτικό μας σύστημα που δεν υπήρχε πλήρης ομοφωνία στο θέμα αυτό. Όλοι αυτοί οι ακραιφνείς δημοκράτες μας, που κόπτονται για τα δικαιώματα των πολιτών, καταψήφισαν το μέτρο που θα επιτρέψει σε Έλληνες του εξωτερικού και του εσωτερικού να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από τον τόπο που θα βρίσκονται την 9η Ιουνίου, χωρίς να χρειάζεται να μετακινηθούν.
Στο σημείο αυτό θέλω να εκφράσω την ιδιαίτερη απογοήτευσή μου γιατί τόσο ο Σύριζα όσο και το ΠΑΣΟΚ, με πρόσχημα ότι η κυβέρνηση πρότεινε να καθιερωθεί η επιστολική ψήφος και στις εθνικές εκλογές, καταψήφισαν την επιστολική ψήφο και στις ευρωεκλογές. Μπορούσαν, αν ήθελαν, να καταψηφίσουν μόνο την ψήφο στις εθνικές εκλογές. Η στάση τους όμως δείχνει ότι μάλλον έψαχναν για προσχήματα.».
πηγη datajournalists
Πηγή url: www.e-synews.gr
